Een jongen op de baan kijkt lang naar de lijn. Hij twijfelt, geeft hij die bal in of uit? Dat puntje kan hij wel gebruiken. Dan ziet hij iemand in een blauw Fair Play-hesje aankomen. “In, mooie bal!”, roept hij snel en de wedstrijd gaat sportief verder. “Zie daar de kracht van het hesje’’, zegt Sahn Tang, verenigingscompetitieleider jeugd van TV Victoria lachend.
Sinds afgelopen voorjaarscompetitie lopen er bij Victoria elke competitiedag ouders met zo’n blauw hesje over het park. Ze houden in de gaten of spelers – en ouders! – zich sportief gedragen. Het hesje is een van de maatregelen die Victoria en vijf andere verenigingen in Zuid-Holland Zuid (TC Nieuwerkerk, TV Hiaten, TC Capelle, DLTC Dash ’35 en ATV Berkenrode) hebben genomen om Fair Play tijdens jeugdcompetities en -toernooien te bevorderen. “Het viel ons op dat onsportief gedrag tijdens wedstrijden, zoals schelden, het gooien van rackets en bewust valsspelen, regelmatig voorkomt bij jeugdspelers. Daarnaast bemoeien ouders zich vaak met het verloop van de wedstrijd. Dat gedrag hoort niet op een tennisbaan en daar willen we graag wat aan doen”, zegt Marleen Jonker van de jeugdcommissie van TC Nieuwerkerk.
‘Het is niet ingewikkeld’
De zes clubs vonden elkaar in die wens en gingen samen met een accountmanager van de KNLTB om tafel om te spreken over hoe ze die boodschap duidelijk bij ouders en kinderen kunnen krijgen en ervoor te zorgen dat het ook echt beter wordt. Sahn: “In principe is het niet zo ingewikkeld. We willen sportief gedrag. Iedereen weet eigenlijk wel wat wel en niet de bedoeling is.”
De werkgroep maakte flyers en posters. Hierop staan vijf ‘do’s’ in het groen: eerlijk en sportief spel, gepast gedrag op en rond de baan, samen een conflict oplossen, respect voor iedereen en plezier in het spel, en vijf ‘dont’s’ in het rood: onsportief gedrag, schelden, als toeschouwer ingrijpen, ballen hard wegslaan en met het racket gooien. Voor de kinderen zijn er posters met plaatjes in plaats van tekst. Ze hingen ze op in de kantine en langs de baan. Ook verspreidden ze de flyers via sociale media, nieuwsbrieven en in de oudersapps van de teams. Bij de Rode en Oranje competitie worden de regels bovendien besproken na de gezamenlijke warming-up en bij Oranje wordt ook na elke wedstrijdronde even kort stil gestaan bij Fair Play. Chantal Quak van TC Nieuwerkerk: “Dan vragen we of spelers hun tegenstander een compliment hebben gegeven en of de wedstrijd sportief is verlopen. De kinderen krijgen dan een Fair Play-puntje.”
Hesje
En daarnaast zijn er dus de vrijwilligers met het hesje. Dat zijn ouders van kinderen die op dat moment competitie spelen. “Hierdoor betrekken we de ouders erbij en geven we ze een voorbeeldfunctie. Ze gaan nadenken over wat sportief gedrag eigenlijk is’’, vertelt Sahn. “Door dat hesje zijn ze zichtbaar als Fair Play-coördinator van de dag en het hesje geeft die persoon net wat meer ‘body’ om er iets van te zeggen als het niet goed gaat. En ze kunnen makkelijk geroepen worden als er iets is’’, zegt Chantal. “Maar we merken dat alleen hun aanwezigheid er al voor zorgt dat kinderen en ouders zich sportiever gedragen. Ze hoeven vaak niet eens wat te zeggen of te doen’’, voegt Sahn toe.
Inmiddels is het Fair Play-initiatief al aardig ingeburgerd bij de zes clubs en ook bij andere verenigingen in de buurt. “Kinderen en ouders beginnen het te herkennen. Daarom is het goed dat we dit met meerdere verenigingen doen waar onze teams best vaak over en weer spelen. De kracht van herhaling werkt heel goed’’, aldus Marleen.
Geen gedoe
De najaarscompetitie is inmiddels in volle gang en ook nu staat sportief gedrag centraal bij de zes clubs. Het begint zijn vruchten af te werpen. Chantal: “Het grappige is dat de Oranje-teams in voorgaande jaren enorm gefocust waren op de punten. Wie is er eerste van de dag geworden? Nu hoor ik daar niemand over. De kinderen zijn gezellig met elkaar iets aan het eten en drinken en als wij dan met het blaadje met de uitslag komen is het ‘o ja, we moeten ook nog de punten verdelen’.” Sahn: “Ze zijn gewoon bezig met lekker tennissen, zonder gedoe.”
Na de najaarscompetitie gaan de zes verenigingen de pilot evalueren. Maar de voorlopige resultaten zijn dus positief. “Het zou heel mooi zijn als meer verenigingen zich aansluiten. We hebben de basismaterialen ontwikkeld en ook het hesje kan heel makkelijk bij de leverancier besteld worden. Clubs kunnen dus laagdrempelig aan de slag. Als meer verenigingen op deze manier aandacht besteden aan Fair Play, wordt sportief gedrag weer normaal. Dat is wat we willen.”
Wil je als club meer weten over dit initiatief en Fair Play, neem dan contact op met de KNLTB Accountmanager in jouw regio.
